Đau quai hàm: Nguyên nhân và cách điều trị

1. Dấu hiệu đau quai hàm

Đau quai hàm thường đi kèm theo một số biểu hiện như:

• Hàm co cứng và đau
• Cơn đau kéo dài âm ỉ, đau xung quanh hoặc bên trong vùng tai
• Đau nhức vùng mặt, đau nhức đầu
• Người bệnh gặp khó khăn trong việc ăn uống cũng như thực hiện các cử động há và đóng miệng do khớp hàm bị cứng

2. Đau quai hàm là dấu hiệu của bệnh gì?

Các cơn đau quai hàm có thể là dấu hiệu cảnh báo cho một số bệnh lý nào đó. Nguyên nhân khiến quai hàm bị đau dai dẳng có thể xuất phát từ các bệnh lý thuộc phần xương khớp quai hàm như:

2.1. Viêm khớp thái dương hàm

Khớp thái dương hàm là một khớp hàm dưới ở vùng sọ mặt, có chức năng hỗ trợ hàm thực hiện các thao tác như: ăn, nhai, nuốt, nói chuyện,… Khi bị viêm khớp thái dương hàm, người bệnh sẽ có triệu chứng như:

• Đau 1 bên hàm hoặc cả 2 bên hàm theo từng cơn co thắt
• Cơn đau ban đầu chỉ xuất hiện thoáng qua nhưng theo thời gian nó sẽ diễn ra liên tục và dữ dội hơn, nhất là khi ăn uống, nói chuyện.
• Đau nhiều ở vùng trong và quanh tai.
• Khó khăn khi cử động miệng và hàm
• Nghe tiếng lục cục của các khớp khi cử động hàm.
• Thường xuyên chóng mặt, mỏi cổ, đau nhức vùng đầu và thái dương
• Mặt sưng, phù tại vị trí viêm khớp thái dương hàm

Bệnh lý này có thể xảy ra ở bất kỳ ai nhưng phổ biến nhất là phụ nữ trong giai đoạn thay đổi hormone như dậy thì, mãn kinh.

2.2. Rối loạn khớp thái dương hàm

Đau xương quai hàm có thể là một dấu hiệu của tình trạng rối loạn khớp thái dương hàm. Một số triệu chứng thường gặp của tình trạng này bao gồm:

• Đau quai hàm ở một hoặc cả 2 bên khuôn mặt
• Khó mở miệng
• Mỏi cơ khi ăn nhau
• Cử động hàm thiếu linh hoạt, bị hàm chế
• Khi cử động hàm dưới sẽ nghe tiếng kêu lục cục
• Sưng má ở vùng quai hàm
• Choáng, ù tai

Bệnh xảy ra phổ biến ở nhiều nhóm đối tượng nhưng thường không bộc lộ triệu chứng. Chỉ khi bệnh đã tiến triển nặng, mới có các biểu hiện rõ ràng. Nếu không sớm điều trị sẽ dẫn đến hỏng khớp.

2.3. Sái quai hàm

Sái quai hàm là tình trạng phần xương quai hàm bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Tình trạng này thường xảy ra khi bệnh nhân nghiến răng khi ngủ hoặc há miệng to đột ngột (ngáp hoặc cười to). Sái quai hàm có thể nhận biết thông qua các triệu chứng như:

• Đau quai hàm, đau vùng cổ, mặt, tai thường xuyên
• Đặc biệt đau khi thực hiện các cử động hàm
• Ù tai, nếu nghiêm trọng có thể không nghe được
• Có tiếng lục đục khi cử động khớp hàm
• Khó khăn khi vận động cổ

2.4. Các bệnh ở xương quai hàm khác

Ngoài ra, đau quai hàm cũng có thể là triệu chứng của các bệnh lý khác ở xương hàm như: thoái hóa khớp xương quai hàm, viêm màng hoạt dịch ở khớp quai hàm hoặc dây chằng nối,…

2.5. Mắc các bệnh về răng miệng

Đau xương quai hàm có thể xuất phát từ các vấn đề răng miệng sau đây:

• Viêm nướu, viêm nha chu: Tình trạng viêm nhiễm sẽ làm nướu bị sưng đỏ và có thể ảnh hưởng đến đến cơ quai hàm, khiến người bệnh cảm thấy đau nhức và khó chịu.
• Nứt, vỡ hoặc mẻ răng: Răng bị nứt, vỡ hoặc mẻ có thể gây đau cơ hàm khi ăn uống hoặc tiếp xúc với các vùng răng tổn thương.
• Nghiến răng: Là hành vi cọ xát các răng vào nhau một cách không tự chủ. Nghiến răng có thể làm các cơ và dây chằng quai hàm bị tổn thương, gây ra đau quai hàm.
• Các cơn đau do răng mọc lệch, sâu răng hàm, viêm chân răng, áp xe răng,…có thể lây lan đến vùng quai hàm, vùng mặt, gây cho người bệnh cảm giác đau nhức.

2.6. Viêm xoang

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm ở các xoang sau má (xoang hàm trên) do vi khuẩn hoặc virus. Tình trạng này có thể gây đau nhức ở một hoặc cả 2 bên hàm, đi kèm là các biểu hiện như:

• Nghẹt mũi, khó thở
• Có chất nhầy màu xanh hoặc vàng ở mũi hoặc cổ họng

• Hàm hoặc mặt sưng phù

• Đau đầu, ù tai, mệt mỏi, mất mùi hoặc vị giác

3. Mẹo giảm đau quai hàm tại nhà hiệu quả

Dưới đây là một số phương pháp có thể giúp giảm đau và cải thiện tình trạng đau xương quai hàm tại nhà mà bạn có thể áp dụng:

3.1. Sử dụng thuốc giảm đau

Nếu cơn đau quai hàm nhẹ, bạn có thể sử dụng các loại thuốc không kê đơn như Paracetamol hoặc Ibuprofen để giảm đau tại nhà. Tuy nhiên, nếu cơn đau dữ dội thì các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc thuốc gây tê cục bộ mới đem lại hiệu quả.

3.2. Chườm lạnh

Đối với những cơn đau cấp tính, bạn có thể chườm túi đá hoặc túi lạnh lên vùng quai hàm đau nhức. Nhiệt lạnh sẽ giúp giảm mạch, giảm lượng máu đưa đến khu vực đau và giảm đau tạm thời.

3.3. Chườm nóng

Đối với những cơn đau do căng thẳng, bạn có thể chườm túi nóng vào vị trí đau quai hàm. Nhiệt độ cao sẽ giúp tăng tuần hoàn máu đến khu vực đau, giúp quai hàm được thư giãn và giảm đau hiệu quả.
Thực hiện các bài tập giúp cơ quai hàm thư giãn
Đặt ngón giữa và ngón trỏ lên vùng đau quai hàm. Sau đó xoa bóp tròn một cách nhẹ nhàng khoảng 5 – 10 vòng đồng thời cử động miệng. Thực hiện lặp lại nhiều lần cho đến khi cảm giác đau giảm bớt

3.4. Thay đổi tư thế ngủ

Nếu bạn thường đặt tay dưới hàm khi ngủ hoặc ngủ nghiêng sang một bên thì hãy thử chuyển sang tư thế ngược lại. Điều này sẽ làm giảm áp lực lên các cơ hàm, từ đó giúp giảm đau hiệu quả.

3.5. Lưu ý hơn trong chế độ ăn

Bạn nên tránh xa các loại thực phẩm dai, cứng, dễ dính răng như các loại hạt cứng, khô bò, khô mực,…đặc biệt là không nên nhai kẹo cao su. Thay vào đó, bạn nên ăn những thức ăn mềm, chín hoặc cắt nhỏ từng miếng để không cần phải nhai nhiều, từ đó giảm áp lực lên hàm khi nhai.
Nếu bạn đã thực hiện tất cả các biện pháp trên mà cơn đau hàm vẫn kéo dài hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm, thì tốt nhất bạn nên đến trực tiếp các địa chỉ nha khoa uy tín để được các bác sĩ thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân gây đau và đề xuất phương pháp điều trị thích hợp.

4. Biện pháp ngăn ngừa đau quai hàm

Để ngăn ngừa các cơn đau vùng quai hàm, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

• Tránh những thói quen gây ảnh hưởng xấu cho khớp thái dương hàm như cắn môi, cắn móng tay, cắn viết,…
• Tăng cường bổ sung canxi, vitamin D, chất dinh dưỡng,…cho cơ thể để xương được chắc khỏe.
• Ưu tiên ăn các loại thực phẩm mềm, chín, tránh các loại thực phẩm dai, cứng.
• Khi ăn nên nhai đều cả 2 bên hàm, không nhai một bên vì sẽ gây căng thẳng cho quai hàm.
• Giữ tinh thần thoải mái, thư giãn để giảm áp lực lên cơ hàm.
• Khi ngáp nên dùng tay đỡ hàm dưới để tránh tổn thương.
• Thường xuyên thực hiện các biện pháp massage, thư giãn quai hàm.
• Nếu mắc các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu,…hay thói quen nghiến răng khi ngủ thì nên sớm tìm cách khắc phục.

Đau quai hàm bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nó có thể là triệu chứng của một số bệnh lý nào đó ở vùng xương hàm hoặc cũng có thể là do thói quen không tốt như ngáp to đột ngột hoặc nghiến răng khi ngủ. Nếu thấy cơn đau kéo dài, kèm theo các triệu chứng bất thường, Nha Khoa MedDental khuyên bạn nên đi thăm khám từ sớm, tránh để lại rủi ro cho sức khỏe.